184. Αντιφών ο Ραμνούσιος

Ρητοροδιδάσκαλος των κλασικών χρόνων από τους σπουδαιότερους και παχυλά αμειβόμενους λογογράφους, ο αρχαιότερος από όλους τους Αττικούς ρήτορες και συγγραφέας ρητορικών λόγων επ’ αμοιβή (λογογράφος) υπήρξε ο Αντιφώντας ο Ραμνούσιος. Γιος και μαθητής του σοφιστή Σωφίλου, που, καθώς λένε, ήταν δάσκαλος και του Αλκιβιάδη. 

Κλασική Αθήνα, η Αγορά, τόπος πολιτικών συζητήσεων και διεργασιών

Γεννιέται τα χρόνια των περσικών πολέμων (μετά το 490 και πριν το 480 π.Χ. ;) και καταδικάστηκε, το 411 π.Χ., ως προδότης, σε θάνατο, με την καταστολή του Ολιγαρχικού πραξικοπήματος, στο οποίο είχε πρωταγωνιστικό ρόλο ως θεωρητικός και ως «κατευθυντήριος νους» των πραξικοπηματίων.  Πέρα από την ποινή του θανάτου, ως ένοχος εσχάτης προδοσίας, ο Αντιφώντας τιμωρήθηκε και με απαγόρευση ταφής επί Αθηναϊκού εδάφους και με δήμευση της περιουσίας του, ενώ οι απόγονοί του με στέρηση των πολιτικών τους δικαιωμάτων.

Επειδή ήταν αντίθετος στη φιλολαϊκή πολιτική του Δημοκρατικού κόμματος, που «λύνει και δένει» στην Αθήνα επί Εφιάλτη και Περικλή και δημαγωγών, αλλά και επειδή έγινε, για τις Ολιγαρχικές του ιδέες, στόχος των κωμικών ποιητών (Πλάτων κ.α.), ο Αντιφώντας δεν αναμειγνύεται σε δημόσιες συζητήσεις. Δεν εμφανιζόταν ως ρήτορας ούτε στη Βουλή, ούτε στα δικαστήρια. Τελικά, προτιμά να δραστηριοποιηθεί στην πολιτική μετά το 413 π.Χ., μα η μόνη δημόσια ομιλία του ήταν η απολογία στο δικαστήριο, όπου τον προσήγαγαν, όπως προαναφέραμε, με την επαναφορά της Δημοκρατίας, το 411 π.Χ..

Τον Αντιφώντα το Ραμνούσιο είχε, μάλλον, ως διδάσκαλο κι ο ιστορικός Θουκυδίδης. Για το λόγο αυτό, στην «Ιστορία» του, τον εγκωμιάζει για το ήθος και τον τρόπο που αντιμετώπισε το τέλος του (βιβλίο 8^ο, κεφάλαιο 68). Αλλά και στους «Βίους των 10 ρητόρων», που αποδίδονται στον Πλούταρχο, αναφέρεται ότι ο Αντιφώντας αποκαλείτο «Νέστωρ», για την οξυδερκή ενασχόλησή του με ρητορικούς λόγους.