6. Οι πρώτες εφημερίδες των επαναστατών

  «Δεξαμενή» χρήσιμων πληροφοριών για την Επανάσταση θεωρούν οι ιστορικοί την παρουσία και ανεχτίμητο το ρόλο των ελληνόφωνων εφημερίδων στα χρόνια της Επανάστασης (1821  – 1829) στην Ελλάδα.

Η πρώτη χειρόγραφη εφημερίδα της Επανάστασης κυκλοφόρησε στο Γαλαξίδι χωρίς ιδιαίτερο τίτλο στις 27 Μαρτίου 1821. Στόχο είχε να εμψυχώσει το λαό να συμμετέχει στην Επανάσταση, που μόλις ξεσπούσε κατά των Τούρκων. Χειρόγραφες, επίσης, ήσαν και οι ακόλουθες εφημερίδες: «Αιτωλική» (10 και 15 Αυγούστου 1821 και 19 Σεπτεμβρίου 1821) και «Αχελώος» (Φεβρουάριος 1822).

Η πρώτη, όμως, έντυπη εφημερίδα της επαναστατημένης Ελλάδας ονομαζόταν «Σάλπιγξ Ελληνική» (στη φωτογραφία ένα από τα φύλλα της ) . Το πρώτο φύλλο της κυκλοφόρησε την 1η Αυγούστου 1821 με συντάκτη το γνωστό μας από την εκδοτική του δράση στη Βιέννη Θεόκλητο Φαρμακίδη. Το ξύλινο τυπογραφείο, στο οποίο τυπώθηκε, το μετέφερε στην Ελλάδα μαζύ με άλλα εφόδια ο Δημήτριος Υψηλάντης, τον Ιούνιο του 1821.

Τυπογράφος ανέλαβε ο Κωνσταντίνος Τόμπρας από το Αϊβαλί της Μικράς Ασίας, που είχε δουλέψει στο Παρίσι, κοντά στο γνωστό τυπογράφο και εκδότη Αμβρ. Διδότο. Αφού κυκλοφόρησαν μόνο τρία φύλλα, τα οποία σώζονται, διεκόπη η κυκλοφορία της. Οι λόγοι διακοπής δεν είναι μόνο τεχνικοί, ο εκδότης Θ. Φαρμακίδης λάτρης της ελευθεροτυπίας αρνήθηκε να ενδώσει «εις το δεσποτικόν μέτρον της προεξετάσεως» δηλαδή της λογοκρισίας, ενώ το τυπογραφείο της πρώτης αυτής έντυπης εφημερίδας εγκατεστημένο στο Άργος, καταστράφηκε από τους Τούρκους κατά την εισβολή του Δράμαλη (α'  μισό του 1822).