Β. 70. Μάριος Τόκας, το καμάρι της Κύπρου

Τέλη Απρίλη του 2008, ανήμερα της Κυριακής του Πάσχα, η ελληνική και η κυπριακή μουσική χάνουν έναν μεγάλο δημιουργό τους πρόωρα. Το Μάριο Τόκα, σε ηλικία μόλις 54 ετών.  Ας θυμηθούμε με λίγα λόγια, παρμένα από το αρχείο των ιστοσελίδων της αθηναϊκής εφημερίδας «ΤΟ ΒΗΜΑ», τη ζωή και το έργο του.  

Ο Μάριος Τόκας είχε γεννηθεί το 1954 στη Λεμεσό, ενώ η τουρκική εισβολή, το 1974, τον βρήκε να υπηρετεί τη στρατιωτική θητεία του. Πολιτικοποιημένος ο ίδιος αρχίζει αργότερα να δίνει συναυλίες από πόλη σε πόλη για να εμψυχώσει τους συμπατριώτες του, συγκεντρώνοντας παράλληλα χρήματα για τους πρόσφυγες. Το 1975 ήρθε στην Ελλάδα για να σπουδάσει στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ παράλληλα συνέχισε τις σπουδές του και στο Εθνικό Ωδείο. Το 1978 κυκλοφορεί η πρώτη δισκογραφική δουλειά του «Τα τραγούδια της παρέας» με τον Μανώλη Μητσιά στο άλμπουμ «Τραγούδια της παρέας» και τρία χρόνια αργότερα ο Γιάννης Ρίτσος τον εμπιστεύθηκε για να μελοποιήσει ποιήματά του. Τα τραγούδια ερμήνευσε ο Λάκης Χαλκιάς. 

Στην πορεία του στη μουσική ο Μάριος Τόκας συνεργάστηκε μεταξύ άλλων με τηΧαρούλα Αλεξίου, τον Γιάννη Πάριο, τη Δήμητρα Γαλάνη, τη Μαρινέλλα, τον Αντώνη Καλογιάννη, τον Δημήτρη Μητροπάνο, την Κατερίνα Κούκα, τον Τόλη Βοσκόπουλο, τον Πασχάλη Τερζή, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι πολλές από τις συνθέσεις και τα τραγούδια του ήταν επηρεασμένα από την κυπριακή μουσική παράδοση, ενώ αρκετά τραγούδια του μιλούν για το νησί του και τον τρόπο ζωής των συμπατριωτών του. 

Για την προσφορά του στην Κύπρο είχε τιμηθεί με το Μετάλλιο Εξαίρετης Προσφοράς της Κυπριακής Δημοκρατίας το 2001 και έναν χρόνο αργότερα, με το βραβείο «Γιάννος Κρανιδιώτης». 

Οσον αφορά την παρουσία του στο ελληνικό λαϊκό τραγούδι, μεταξύ άλλων έχει υπογράψει τα «Αννούλα του χιονιά», «Σ΄ αναζητώ στη Σαλονίκη», «Λαδάδικα», «Μια στάση εδώ», «Το σημάδι», «Εθνική μοναξιά», «Σ΄ αγαπώ σαν το γέλιο του Μάη», «Η νύχτα μυρίζει γιασεμί», «Δίδυμα φεγγάρια», «Ελα κρυφά, έλα λαθραία», «Εξαρτάται», «Θάλασσες», «Θυμός», «Μ΄ ένα τσιγάρο σέρτικο», που έχουν πλέον αφήσει το στίγμα τους στο ελληνικό τραγούδι όπως τα άλμπουμ «Σαν τρελό φορτηγό» (Γιάννης Πάριος), «Η εθνική μας μοναξιά» (Δημήτρης Μητροπάνος), «Πάντα ερωτευμένος» (Γιάννης Πάριος), ενώ τελευταία δισκογραφική δουλειά του ήταν το άλμπουμ «Ασπρο μαντήλι ανέμιζε» (2007), με ερμηνευτή τον Βασίλη Σκουλά. 

Ο Μάριος Τόκας πάντως από τις πλέον κορυφαίες στιγμές της πορείας του θεωρούσε το συμφωνικό έργο «Θεογεννήτωρ Μαρία» το οποίο έγραψε το 1996 βαθιά επηρεασμένος από επίσκεψή του στο Αγιον Ορος.