B. 16. Η "εμβάπτισις" του δακτύλου

Ελλάδα, Μάρτιος 1946. Η χώρα βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο για τις πρώτες μετακατοχικές εκλογές στις 31 του ίδιου μήνα. Το κλίμα είναι ήδη τεταμένο. Η 2η Ολομέλεια του ΚΚΕ (Φλεβάρης ‘46) είχε αποφασίσει την αποχή του κόμματος από τις εκλογές, στις οποίες θα συμμετείχαν το Κόμμα των Φιλελευθέρων και διάφορα μικρά κόμματα του Κέντρου και  το Λαϊκό Κόμμα από τη Δεξιά.

Ο λόγος της αποχής του ΚΚΕ; Ο Ν. Ζαχαριάδης (“Δέκα χρόνια πάλης”, σελ. 28) γράφει πως “... αποφασίζοντας την αποχή πιστεύαμε πως αφαιρούσαμε από τους Εγγλέζους το προσωπείο και τη δυνατότητα να παρουσιάσουν την Ελλάδα σαν ταχτοποιημένη και ειρηνευμένη δυτικοευρωπαϊκή χώρα ύστερα από λαϊκή κοινοβουλευτική ετυμηγορία...” Εξάλλου, συν τοις άλλοις, κανένα από τα κόμματα δεν δεχόταν τους όρους που έβαζε το ΕΑΜ για συμμετοχή στις εκλογές, από τους οποίους ξεχώριζαν ο σχηματισμός αντιπροσωπευτικής δημοκρατικής κυβέρνησης με ευρεία συμμετοχή των κομμάτων του ΕΑΜ, η δίωξη όλων που συνεργάστηκαν με τους κατακτητές και η αποκατάσταση της τάξεως και ισοπολιτείας σ’ όλη τη χώρα.

Ο Ν. Ζαχαριάδης, ηγέτης του ΚΚΕ το 1946

Ο Θεμ. Σοφούλης,
βενιζελογενής πολιτικός του α' μισού του 20ου αι.
και πρωθυπουργός μετά την Κατοχή

Στις 8 Μαρτίου, λοιπόν, λίγες βδομάδες πριν τις εκλογές, πυροδοτείται πιο πολύ η ατμόσφαιρα. Ο πρωθυπουργός και αρχηγός των Φιλελευθέρων, Θεμ. Σοφούλης δίδει συνέντευξη τύπου στην οποία -μεταξύ των άλλων- ανακοινώνει ότι “... απεφασίσθη οριστικώς η εμβάπτισις του δακτύλου των ψηφοφόρων εις ανεξίτηλον υγρόν.” Γιατί ; Δύο είναι οι πιθανές εξηγήσεις, τις οποίες δημοσιεύει η εφημερίδα “Δράσις” του Ηρακλείου στο φ. 225 της 9/3/1946: “... Διά του μέτρου αυτού αποτρέπεται το πολλαπλούν της ασκήσεως του εκλογικού δικαιώματος. Εκτός τούτου είναι εύκολον να διαπιστωθή ο αριθμός των απεχόντων εκλογέων, οι οποίοι δύνανται να διαπιστώσουν την αποχήν των εμφανιζόμενοι ομαδικώς ενώπιον των ξένων παρατηρητών επιδεικνύοντες τους δακτύλους των”.

Δακτυλικά αποτυπώματα στα εκλογικά τμήματα, ωσάν τους κοινούς κακοποιούς, θα λαμβάνονται από τους ψηφοφόρους; Μήπως επρόκειτο για την αθλιότερη μορφή φακελώματος των στελεχών του ΕΑΜ; Μήπως ήταν αγγλική επίνευση και προς διευκόλυνση κατοπινών προγραφών σε βάρος της Αριστεράς; Κανείς δεν έμαθε ποιος έπεισε το Σοφούλη σε μια τέτοια απόφαση.

Για την ιστορία, το ΚΚΕ  απείχε από τις εκλογές και στις οποίες -σύμφωνα με τα τελικώς αναγνωρισμένα από τον ΟΗΕ αποτελέσματα της 31/3/46- αν συμμετείχε, θα έπαιρνε το πολύ 19% του εκλογικού σώματος και 20-25% περίπου των 354 συνολικά κοινοβουλευτικών εδρών.