Β. 20. Η έδρα των "αθανάτων"

20 Μαρτίου 1926. Την ημέρα που το 1887 ο αρχιτέκτων Τσίλλερ παρέδωσε το κτίριο της Ακαδημίας στο Ελληνικό κράτος, ο Έλληνας υπουργός Παιδείας, Δημ. Αιγινήτης, κατά τα πρότυπα των διεθνών ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, που είχαν πάρει το όνομά τους από το ομώνυμο πλατωνικό εκπαιδευτήριο,  προχωρεί επιτέλους στη λειτουργία της Ακαδημίας Αθηνών. Λίγο μετά, διορίζονται αριστίνδην και οι πρώτοι ακαδημαϊκοί, που εφεξής θα λέγονται και “αθάνατοι”, εφόσον μόλις πεθάνει κάποιος από τους διαλεχτούς επιστήμονες και πνευματικούς ανθρώπους, που -επειδή ξεχώρισαν με την εργασία και το πνεύμα τους- έγιναν μέλη της Ακαδημίας, η θέση του συμπληρώνεται αμέσως.

Σύμφωνα με το καταστατικό της, η Ακαδημία Αθηνών έχει τους ακόλουθους σκοπούς: Να συμβάλλει στην προαγωγή και καλλιέργεια των επιστημών , των Καλών Τεχνών ( μουσική, ζωγραφική, γλυπτική) και των ανθρωπίνων γνώσεων. Να προάγει την εθνική οικονομία και να παρέχει επιστημονική υποστήριξη στη γεωργία, τη βιομηχανία και στους άλλους πλουτοπαραγωγικούς κλάδους του τόπου. Να γνωμοδοτεί,  κρίνοντας και προτείνοντας κατευθύνσεις στην πνευματική και την πολιτική ζωή της χώρας. Να παρακολουθεί τις διεθνείς επιστημονικές εξελίξεις και να συνεργάζεται με τ’ αντίστοιχα πνευματικά ιδρύματα του εξωτερικού. Να απονέμει, τέλος, βραβεία σε Έλληνες που διακρίνονται για μια ξεχωριστή πράξη ή έχουν να επιδείξουν μια συγκεκριμένη δράση στην κοινωνική ζωή.

Η Ακαδημία Αθηνών

Το σήμα της Ακαδημίας είναι χρυσόγλυπτο κεφάλι της θεάς Αθηνάς και γύρω κλαδί ελιάς. Στην είσοδο του ιδιόκτητου μεγάρου της, το οποίο θεμελιώνεται το 1859 από το βασιλιά Όθωνα και παραδίδεται ολοκληρωμένο στην κυβέρνηση Τρικούπη 28 χρόνια κατόπιν μ’ έξοδα του εθνικού ευεργέτη Σίνα, βλέπουμε τα αγάλματα του Πλάτωνα και του Σωκράτη, δυο κολοσσιαίων μορφών της αρχαιοελληνικής διανόησης.

Τα 65 μέλη της Ακαδημίας Αθηνών διαιρούνται σε 3 Τάξεις: α) των Θετικών (φυσικομαθηματικών & ιατρικών) επιστημών με 25 ταχτικά ισόβια μέλη, β) των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών, που περιλαμβάνει -εκτός από φιλολογία, ιστορία, αρχαιολογία- και τη λογοτεχνία και τις Καλές Τέχνες, έχοντας στους κόλπους της 25 “αθανάτους” και γ) των Ηθικών και πολιτικών επιστημών, στην οποία ανήκουν 15 ακαδημαϊκοί που διακρίθηκαν σε φιλοσοφία, θεολογία, νομική, πολ. επιστήμες.  Εκτός από τα ταχτικά μέλη, υπάρχουν και τα “πρόσεδρα”,  τα “επίτιμα” τα “αντεπιστέλλοντα” κι οι ξένοι εταίροι.

Αν ο Αϊνστάιν, ο Φλέμιγκ, ο Έβανς, ο Γαίγκερ, ο Πικάρ ήσαν από τους ξένους εταίρους της Ακαδημίας, στα επίτιμα μέλη της ανήκαν και δυο πνεύματα που δόξασαν παγκοσμίως την Ελλάδα, ο μουσουργός Δ. Μητρόπουλος και ο γιατρός Γ. Παπανικολάου.