134. Λυχναράς και... τελευταίος

Ο Υπέρβολος, ο γιος του Αντιφάνη, ήταν Αθηναίος δημαγωγός και πολιτικός του β' μισού του 5ου αι. π.Χ., της πολιτικής γενιάς μετά τον Περικλή και το Χρυσό Αιώνα του. Διακρίθηκε ως εσωκομματικός αντίπαλος του Αλκιβιάδη στην περίοδο την Ειρήνη του Νικία το 421 π.Χ. του Πελοποννησιακού πολέμου.

Στην ιδιωτική του ζωή ήταν λυχνοποιός. Ανήκει στη ριζοσπαστική και φιλοπόλεμη πτέρυγα του Δημοκρατικού κόμματος, κοντά στον Κλέωνα. Ο Αλκιβιάδης, όμως, και ο Νικίας, ο μεν εκ των διεκδικητών της ηγεσίας του Δημοκρατικού κόμματος και ο δε μετριοπαθής Ολιγαρχικός, ήθελαν να τον βγάλουν από τη μέση και να τον εξοστρακίσουν. Και το πέτυχαν.

Η Αθήνα του 5ου αι. π.Χ.

Μέχρι τον οστρακισμό του (417/6 π.Χ.), που ήταν ο τελευταίος της κλασικής Αθήνας για πολιτικούς λόγους, οι Αθηναίοι κωμωδιογράφοι, ιδίως ο Πλάτων (φερώνυμη κωμωδία, «Υπέρβολος»), αλλά και ο Αριστοφάνης («Ειρήνη», «Αχαρνής»), αρέσκονταν να κοροϊδεύουν τον ίδιο και τη μητέρα του. Όταν οστρακίστηκε, κατέφυγε στη Σάμο. Τελικά, λίγο πριν το Ολιγαρχικό πραξικόπημα των 400 των Αθηνών του 411 π.Χ., ο Υπέρβολος δολοφονήθηκε στη Σάμο από Ολιγαρχικούς υπό το Χαρμίνο, έναν Αθηναίο ομοϊδεάτη τους στρατηγό, επειδή ήθελαν να φανούν «αρεστοί» στον Αλκιβιάδη.