148. Στρατιώτες του Χριστιανισμού

Με τη «βοήθεια» πληροφοριών από βίους αγίων και στοιχείων από τις ιστοσελίδες του Ορθόδοξου συναξαριστή (http://www.saint.gr/index.aspx ), στο παρόν λήμμα θα γνωρίσουμε κάποιους στρατιωτικούς που μαρτύρησαν για το χριστιανισμό και η Ορθόδοξη Εκκλησία τους συμπεριέλαβε στο Πάνθεον των Αγίων της. Όπως θα παρατηρήσουμε, οι περισσότεροι εξ αυτών μαρτύρησαν σε αντιχριστιανικούς διωγμούς που εξαπέλυσε (αρχές 4^ου αι. μ.Χ.) ο Ρωμαίος ειδωλολάτρης αυτοκράτορας Διοκλητιανός και κατέληξαν μετά από πολλά βασανιστήρια.

Μια ακόμα αξιοπρόσεχτη παρατήρηση είναι ότι ο χριστιανισμός, καθώς φαίνεται, στην αρχή του 4^ου αι. μ.Χ. είχε εξαπλωθεί σημαντικά στις ρωμαϊκές λεγεώνες ανά την αχανή αυτοκρατορία και μάλιστα έφτασε και στα ανώτερα κλιμάκια των στρατευμάτων, στα οποία ανήκουν πολλοί από τους μάρτυρες του παρόντος άρθρου. Αυτό ίσως να σήμαινε ότι ο αυτοκράτορας που εξόντωνε το χριστιανό στρατηγό πιθανότατα να σκεφτόταν και πως έτσι απαλλασσόταν και ένα ενδεχόμενο κινηματία κατά του θρόνου του, γιατί ο χριστιανός αξιωματικός δεν θα ήταν ποτέ μόνος του, αλλά θα είχε και «συν αυτώ» και θα προσέβλεπε στο θρόνο για προσωπικά και ευρύτερα για τους ομόθρησκούς του οφέλη…

Ας ξεκινήσουμε με τον Πασικράτη και τον Βαλεντίωνα, οι οποίοι κατάγονταν από το Δορύστολο της Κάτω Μοισίας (Βαλκανική) και ήταν στρατιώτες χριστιανοί, κατά την εποχή που έπαρχος ήταν ο Αυλοζάνης, το 297 μ.Χ.. Τιμώνται δε μαζύ και από τους χριστιανούς στις 24.04..

Ο Δημήτριος, που τιμάται στις 26 Οχτώβρη,  γεννήθηκε περί το 280 - 284 μ.Χ. και μαρτύρησε επί των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού το 303 μ.Χ. ή το 305 μ.Χ. ή (το πιο πιθανό) το 306 μ.Χ. Ο Δημήτριος ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογένειας στη Θεσσαλονίκη. Κατατάσσεται στο Ρωμαϊκό στρατό και γρήγορα παίρνει προαγωγές, φτάνοντας σε ηλικία 22 ετών να λάβει το βαθμό του χιλιάρχου.

Ο μεγαλομάρτυρας Γεώργιος, κατεξοχήν άγιος - στρατιωτικός

Ο Γεώργιος ο μεγαλομάρτυρας και Τροπαιοφόρος, του οποίου η εορτή είναι στις 23 του Απρίλη, γεννήθηκε περίπου το 275 μ.Χ. στην Καππαδοκία, από γονείς χριστιανούς και μαρτύρησε επί των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού το 303 μ.Χ.. Όταν έγινε 18 χρονών, αποφάσισε ν’ ακολουθήσει στρατιωτική σταδιοδρομία και τον βρίσκουμε στο ρωμαϊκό στράτευμα. Γρήγορα, έφτασε σε ανώτερα αξιώματα και του απονεμήθη ο τίτλος του κόμη και ο ίδιος ο Διοκλητιανός τον εκτιμούσε πολύ. Η εικόνα που συνοδεύει το παρόν άρθρο είναι του Αγίου Γεωργίου του 15^ου αι. μ.Χ. από τη Γεωργία του Καυκάσου και τον παρουσιάζει έφιππο να σκοτώνει ένα δράκο και να σώζει την κόρη του βασιλιά.

Ο Θεόδωρος ο Τήρων καταγόταν από το χωριό Αμάσεια στον Πόντο και έζησε κατά τους χρόνους των αυτοκρατόρων Μαξιμιανού (286 - 305 μ.Χ.), Γαλερίου (305 - 311 μ.Χ.) και Μαξιμίνου (305 - 312 μ.Χ.). Επονομάστηκε δε Τήρων, διότι κατετάγη στο στράτευμα των Τηρώνων, δηλαδή των νεοσυλλέκτων, διοικούμενο υπό του πραιπόσιτου Βρίγκα.

Υπάρχουν, βέβαια, ανάμεσα στους στρατιώτες που τιμά η Εκκλησία και αρκετοί που δεν γνωρίζουμε τα ονόματά τους, αλλά τιμώνται μέσα σε ομάδες. Π.χ. οι Δύο Στρατιώτες, που μαρτύρησαν μαζί με τον Λογγίνο και εορτάζονται 16.10, ενώ έχουμε και την περίπτωση των Δώδεκα Στρατιωτών μαρτύρων από την Κρήτη, που μαρτύρησαν δια ξίφους και τιμώνται στις 12 Αυγούστου. Εβδομήκοντα Στρατιώτες πίστεψαν στον Χριστό δια του Άγιου Σάββα και μαρτύρησαν δια ξίφους. Ο Άγιος Σάββας ήταν στην καταγωγή Γότθος και έζησε στα χρόνια του αυτοκράτορα Αυρηλιανού (270-275 μ.Χ.) και υπηρετούσε ως αξιωματικός του στρατού, ίσως μισθοφορικού σώματος, στη Ρώμη. 

162 (12 και 150) στρατιώτες, που εορτάζονται στις 19 Νοέμβρη, γνώρισαν το χριστιανισμό από τον Αζή στον Χριστό και μαρτύρησαν δια ξίφους. Ο Άζης έζησε στα χρόνια του βασιλιά Διοκλητιανού (περί το 289 μ.Χ.) και καταγόταν από τη χώρα των Ισαύρων. Ήταν στρατιωτικός στο επάγγελμα, αλλά άφησε τη στρατιωτική ζωή και ζούσε στην έρημο, κάνοντας αρκετά θαύματα και προσελκύοντας πιστούς. 

Στα χρόνια του βασιλιά Διοκλητιανού και Μαξίμου ηγεμόνα της Φοινίκης (295 μ.Χ.), όταν λοιπόν συνελήφθη ο Ιερέας Ανανίας, και επειδή ομολόγησε τον Χριστό και γκρέμισε δια της προσευχής τα είδωλα, ο Μάξιμος διέταξε τον απάνθρωπο βασανισμό του. Μετά, τον έβαλαν στη φυλακή, όπου δια θαύματος, μέρες ολόκληρες, τρεφόταν από τον Θεό. Το θαύμα αυτό είλκυσε στην πίστη του Χριστού τον δεσμοφύλακα Πέτρο και άλλους επτά στρατιώτες, τους οποίους, μαζί με τον Ανανία, ο Μάξιμος έπνιξε στη θάλασσα. Όλοι μαζύ εορτάζουν τέλη Γενάρη (26.01). 
Ο  Μερκούριος ο Μεγαλομάρτυρας, που τον εορτάζουμε στις 25 Νοεμβρίου, ήταν γενναίος στρατιωτικός, όχι μόνο του στρατού του Ρωμαίου αυτοκράτορα Δεκίου, αλλά και του Χριστού. Ο Μερκούριος καταγόταν από τη Σκυθία και τον πατέρα του τον έλεγαν Γορδιανό.  Τα φριχτά του μαρτύρια ολοκληρώθηκαν με τον αποκεφαλισμό του στην Καισαρεία της Καππαδοκίας, μεταξύ των ετών 253 και 259 μ.Χ.

Ο Καλλίστρατος, που τιμάται στις 27.09,  μαρτύρησε στη Ρώμη επί Διοκλητιανού (284 - 304 μ.Χ.). Καταγόταν από την Καρχηδόνα και οι γονείς του, καθώς και οι πρόγονοί του, ήταν ευσεβέστατοι χριστιανοί. Κατατάχθηκε στο Ρωμαϊκό στρατό αλλά δεν εγκατέλειψε τις ευσεβείς συνήθειές του. Κάποιοι ειδωλολάτρες στρατιώτες κατήγγειλαν το γεγονός στον ειδωλολάτρη στρατηγό Περσεντίνο. Εκείνος, αφού διέταξε πρώτα τον βασανισμό του, ακολούθως διέταξε να τον τοποθετήσουν μέσα σε ένα δεμένο σάκκο και να τον ρίξουν στη θάλασσα. Έγινε το θαύμα και ο σάκκος σχίστηκε και δύο δελφίνια έσωσαν τον Καλλίστρατο, ενώ 49 στρατιώτες που είδαν ό,τι έγινε πίστεψαν στον Χριστό. Ο Περσεντίνος τότε διέταξε τον αποκεφαλισμό όλων.
Ο Μηνάς, που τιμάται στις 11 Νοεμβρίου, έζησε κατά τον 3ο αιώνα και ήταν στρατιωτικός στην περιοχή της Φρυγίας. Μετά από πολυετή στρατιωτική θητεία στην Κιουτάχεια της Μ. Ασίας, ετέθη εκτός στρατεύματος εξαιτίας του νόμου για υποχρεωτική θυσία στα είδωλα, αλλά και επειδή δεν ήθελε να διώκει χριστιανούς. Εν τέλει, παρέδωσε μαρτυρικώς τη ζωή του στα χρόνια του Διοκλητιανού (περί το 304 μ.Χ.).

Μια σπείρα (τάγμα) Στρατιωτών, εξάλλου, βρήκαν το θάνατο για τη χριστιανική πίστη διά αποκεφαλισμού και τιμώνται στις 8 κάθε Μάη. Στις 6 Σεπτέμβρη, τέλος, κάθε χρονιάς, μεταξύ άλλων, εορτάζουν ο Ρωμύλος και ο Ευδόξιος. Ο μεν Ρωμύλος ήταν πραιπόσιτος στο αξίωμα στα χρόνια του σκληρού διώκτη των Χριστιανών Τραϊανού (97 - 117 μ.Χ.). Στην αρχή και ο Ρωμύλος ήταν διώκτης των Χριστιανών και ο Τραϊανός τον έστειλε στη Γαλλία για να εξαναγκάσει τους εκεί χριστιανούς στρατιώτες να προσκυνήσουν τα είδωλα. Δεν το κατάφερε όμως και εξόρισε 11.000 απ' αυτούς στην Αρμενία, όπου όλοι θανατώθηκαν στη Μελιτινή. Ο Ρωμύλος όμως μεταμελήθηκε. Τότε υπέστη φρικτά βασανιστήρια και στο τέλος τον αποκεφάλισαν. Ο δε Ευδόξιος, κόμης στο αξίωμα και χριστιανός στον επί Διοκλητιανού διωγμό, συνελήφθη από τον άρχοντα Μελιτινής και αφού σκληρά βασανίστηκε, τελικά αποκεφαλίστηκε μαζί με τον Μακάριο, τον Ζήνωνα και 1104 (κατ' άλλους 1134) στρατιώτες.