29. Αδριανός,  αληθινός ή ιδιοτελής φίλος των Αθηνών; 

  

Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Πόπλιος Αίλιος Αδριανός (φωτογραφία/βασίλεψε τα χρόνια 117 – 138 μ.Χ.) περιόδευε συχνά σε όλο το αχανές κράτος του. Τα ταξίδια του άρεσαν και μάλιστα την περίοδο 121 – 134 μ.Χ., παρά τον φόβο στρατιωτικού πραξικοπήματος, βρέθηκε και σε παραμεθόριες επαρχίες, για να ενθαρρύνει το στρατό και τους ντόπιους.

Έτσι, ήλθε και στην Ελλάδα και στην Αθήνα έφτασε για πρώτη φορά το 124 μ.Χ. για να μυηθεί στα «Ελευσίνια Μυστήρια», Τα κυριότερα κτίρια, που έγιναν στην Αθήνα επί Αδριανού, ο οποίος φημιζόταν και για την ελληνική του παιδεία, είναι το Πάνθεον, η Βιβλιοθήκη, το Γυμναστήριο, το Πανελλήνιον ή ο Ναός της Ήρας και του Πανελληνίου Διός και το πιο εντυπωσιακότερο όλων ο Γιγαντιαίος Ναός του Ολυμπίου Διός που εγκαινιάστηκε το 131/132 μ. Χ., αν και ξεχωριστή μνεία οφείλουμε στο Αδριάνειο Υδραγωγείο και στην πασίγνωστη Πύλη του Αδριανού. Πρόκειται για μια  θριαμβική αψίδα που, σύμφωνα με τον επίσημο δικτυακό τόπο του ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού,  έχτισαν οι Αθηναίοι το 131 μ.Χ. σε έναν αρχαίο δρόμο που οδηγούσε από την παλαιά πόλη στην αδριάνεια προέκτασή της, για να τιμήσουν τον ευεργέτη αυτοκράτορα Αδριανό. Το επιστύλιο φέρει δύο επιγραφές. Μία από την πλευρά της Ακρόπολης: «Εδώ είναι η Αθήνα, η αρχαία πόλη του Θησέα» και μία, δεύτερη, από την αντίθετη: «Αυτή είναι η πόλη του Αδριανού και όχι του Θησέα». Η Πύλη είναι κατασκευασμένη από πεντελικό μάρμαρο. Έχει κεντρικό τοξωτό άνοιγμα που στηρίζεται σε παραστάδες με κορινθιακά επίκρανα.

Η δε Βιβλιοθήκη ήταν δώρο του Αδριανού προς τους Αθηναίους, αν και, κατά τη γνώμη μας, πολιτικοί ήσαν οι λόγοι που έσπρωξαν τον Αδριανό και όχι φιλελληνισμός να στραφεί, στο 2^ο αιώνα μ.Χ., προς την, ηθικά και πολιτικά,  παρακμασμένη πια αλλοτινή κοιτίδα της δημοκρατίας και του πολιτισμού, την Αθήνα. Ήθελε τη στήριξη των Αθηναίων και των Ελλαδιτών, για να νομιμοποιήσει την εξουσία του και να ισχυροποιήσει την πολιτική του δύναμη. Και βέβαια, προσφέροντας ευεργεσίες στην Αθήνα, απέτρεπε ενδεχόμενο ξεσηκωμό των Ελλήνων κατά του αυτοκράτορα και της Ρώμης για ελευθερία και ανεξαρτησία.

Το παρόν άρθρο στηρίχτηκε και στο έργο του Bernard W. Henderson, «Life and Principate of the Emperor Hadrian», 1923.